Święta Katarzyna
  • Cykliczny a cyrkularny
    1.04.2019
    1.04.2019
    Czy istnieje różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem wydarzenie cykliczne a wydarzenie cyrkularne? Mam tu na myśli chociażby wszelkie święta ruchome, np. Wielkanocy, pomiędzy którymi nie ma równych interwałów czasowych. Jeśli cykliczność zakłada równe odstępy, to czy lepsza dla nazwania świąt ruchomych nie byłaby cyrkularność?
  • Halibut, kulbak
    28.09.2017
    28.09.2017
    Szanowni Państwo,
    jaka jest etymologia nazwy halibut oraz jej dawnego polskiego odpowiednika – kulbak?
  • różności
    6.12.2002
    6.12.2002
    Na tej stronie przymiotnik internetowy jest pisany z małej litery. Przyzwyczajony jednak jestem do pisania go z dużej litery (przyzwyczaili mnie do tego w jednej redakcji, z którą niegdyś współpracowałem), więc czy mam się teraz odzwyczajać? Ale Internet to chyba wciąż pisze się z dużej? I jeszcze jedno pytanie związane z pisownią wielkich liter. Jak piszemy środę popielcową, wielki post, niedzielę palmową czy Święto Konstytucji 3. Maja? Tak, jak mi się tu wydaje, czy inaczej? Mam nadzieję, że to nie zależy od subiektywnego podejścia, bo wtedy cukiernicy tłusty czwartek będą sobie pisać z dużej litery i będzie można im skoczyć. No i tyle.
    Pozdrawiaki.
  • Przestrzegać szabatu

    7.09.2021
    7.09.2021

    Czy przestrzegać  rządzi dopełniaczem  czy biernikiem? Chodzi o zdanie  Żydzi przestrzegają szabat/u. Albo np.:  Żydzi przestrzegają soboty/ę.

  • Co dzień

    1.12.2020
    1.12.2020

    Szanowni Państwo,

    wg słowników wyrażenie co dzień pisze się rozdzielnie. Przemawia to do mnie, jeśli oznacza ono 'każdego dnia', np. Co dzień wstaję o świcie. Jednakowoż co dzień (?) jest też synonimem dnia powszedniego. W zdaniu Na codzień noszę fartuch, a od święta wkładam suknię widziałbym pisownię łączną. Dodatkowo (w Wielkopolsce) zdarza mi się słyszeć w codzień, jak w dzień powszedni, co uzasadnia istnienie rzeczownika codzień (regionalizm?). Co Państwo na to?

    TM

  • Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu

    16.06.2021
    16.06.2021

    Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?

  • Czy osoba zmarła obchodzi urodziny?

    6.12.2020
    6.12.2020

    Witam,

    Wraz z najlepszą koleżanką sprzeczamy się nieco o następującą kwestię:


    Czy jeśli osoba zmarła a przypada jej data urodzin, to która forma jest poprawna:

    - Osoba X ma dziś urodziny

    - Osoba X miała dziś urodziny

    - Osoba X miałaby dziś urodziny


    Podobnie, jak sprawa ma się w przypadku czasownika "obchodzić":

    - Osoba X obchodzi dziś urodziny

    - Osoba X obchodziła dziś urodziny

    - Osoba X obchodziłaby dziś urodziny

  • Gwóźdź programu
    31.05.2017
    31.05.2017
    Szanowni Państwo,

    ciekawi mnie pochodzenie frazeologizmu „gwóźdź programu”. Przychodzi mi na myśl jakiś popisowy kuglarski numer, w którym gwóźdź odgrywał kluczową rolę.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jubileusz i jubilat
    30.09.2016
    30.09.2016
    Zastanawiam się, kogo można nazywać jubilatem. Powodem wątpliwości jest mało wyrazista definicja jubileuszu. Czy okrągła rocznica to taka, który wypada po całkowitej liczbie dekad – 20, 30 itd.? Chyba można zagęścić tę skalę do pięcioletnich odstępów, bo rocznicę typu 35 też obchodzi się czasem szczególnie.
    Ale co, kiedy chodzi nie o rocznicę wydarzenia, tylko po prostu o urodziny? Parolatek nie jest jubilatem, a osiemnastolatek? To w końcu ważne urodziny. A jak z późniejszymi urodzinami?
  • Króli czy królów?

    19.12.2021
    19.12.2021

    Dzień dobry, mam pytanie dotyczące odmiany  trzech króli/trzech królów, lecz nie w odniesieniu do święta, lecz w odniesieniu do stroju. Jeśli oferujemy stroje jasełkowych władców, której odmiany należy użyć? Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego